Fractie van woningaanbod binnen bereik starters
In 2024 waren 47.559 van de in totaal 204.460 verkochte woningen binnen financieel bereik van starters met een (gezamenlijk) inkomen van 1,5 keer modaal. Dat is maar 23%. In de Randstad lag het aantal voor starters betaalbare huizen nog lager: slechts 16% van de aangeboden huizen werd verkocht onder de 300.000 euro. De verschillen tussen gemeentes zijn groot. Ook in de regio Eindhoven is er een tekort aan betaalbare huizen.
Vereniging Eigen Huis maakt zich zorgen over de beperkte mogelijkheden voor starters op de woningmarkt en pleit voor de bouw van écht betaalbare woningen en beter benutten van de huidige woningvoorraad, door bijvoorbeeld splitsing.
De verschillen per regio en gemeente zijn groot. Pekela biedt het meest betaalbare aanbod: 8 op de 10 woningen werden vorig jaar onder de 300.000 euro verkocht. De Limburgse gemeenten Heerlen, Kerkrade en Brunssum volgen op de voet met ruim 7 op de 10. In 4 gemeenten werd geen enkele woning verkocht onder de 3 ton: Bloemendaal, Landsmeer, Rozendaal en Vlieland, al vonden in die laatste überhaupt maar 11 woningtransacties plaats in 2024.
Van de grote steden deden Amsterdam, Haarlem, Almere en Utrecht het het slechtst, met ieder maximaal 10 procent woningverkopen tot 3 ton. Het aandeel betaalbare woningen is groter in Leeuwarden (59 procent), Enschede (49 procent) en Groningen (46 procent). De cijfers in grote steden zijn zelfs nog iets rooskleuriger doordat investeerders hun relatief goedkope woningen verkochten.
De provincies Utrecht en Noord-Holland scoren het slechtst qua aandeel betaalbare woningen met respectievelijk 12 en 13 procent van alle woningtransacties onder de €300.000, gevolgd door Noord-Brabant. Groningen (50 procent) en Zeeland (49 procent) hebben relatief het meest betaalbare woningaanbod, gevolgd door Limburg, Friesland en Drenthe.